De tota l’Occitània son venguts d’occitanistas per aquela sequéncia 2015 de revendicacion per la lenga occitana. De miliers an marchat, entre 4000/6000 per la políçia e 15 000 per leis organisators. L’i èri de la començança a la fin, e aconseguèri lo passacarriera, dins la remonta dau cortègi. Lei 15000 personas i èran ben. O vos pòdi assegurar dempuei mai de quaranta ans que manifèsti.
Per faire un rendut-còmpte objectiu, unei an trobat que lei chifras i èran pas e que lei 30 000 de Tolosa fasián mai lo pes ; e mai sensa comptador, èra evident esto còp. D’autrei an dich que lei formas de la manifestacion èran despassadas e que faliá trobar d’autrei menas d’intervencions. Vos parli pas d’aquelei qu’an refusat de venir en causa de la chausida dau luec. Èran bensai convencuts qu’avián agut rason de i èstre pas, bòrd que a vista de nas, fasián la diferéncia…La politica de la cadiera vueja a d’efèctes inesperats. Efèctes de revirament garantits.
Lo monde occitanista pòt totjorn cercar l’error dins ò fòra son camp, de tot biais l’aviá mens de monde dins la carriera – e subretot lo percors de Montpelhier èra descentrat – leis estatjants èran dins lo centre istoric -, franc la plaça de la Comèdia, e pauc nombrόs sus la caminada. La prefectura aviá pron espinchat lo scenari bas de l’estirada. Lo monde occitanista pòt totjorn dire que l’aire dau temps èra ja dins la desfacha anonciada d’una senèstra desbandada, portarèla de renonciaments successius, la Carta estent lo darrier esvari. Uneis occitanistas pòdon totjorn dire que la recèpta dei manifestacions es per chanjar, que lei joines esperan autra causa per organizar la relèva, que lei mejans de comunicacion modèrns son l’avenidor e que deman floriràn mila flors. Es çò que liègi entre lei linhas.
Tot esperant la seguida, non pas la « fin d’un cicle » coma es estat escrich amb nuança dins La Setmana. La besonha presenta seriá puslèu d’espepidonar totei lei formas de recampaments dins lo temps e subretot de defugir lei solucions unencas per sauvar la lenga. La concertacion de cadun es d’actualitat e lei rèflexes culturalistas de capeleta son de cessar per se durbir a la societat dins cada region amb sei recampaments pròpris pereu. Dins aqueleis endevenènçias dei respònsas pluralas, una manifestacion centrala es pas de laissar de caire nimai lo temps tròp long de sa realizacion. Sens oblidar lei respònsas juridicopoliticas e la ligason amb lei moviments pròchis de l’exagòn qu’òbran dins lo meteis sens. L’occitanisme es pas centre dau Monde !
Seriá ben de posquer dire que lo moviment occitan es arribat a l’estat d’un òme (o d’una frema) fach-a e qu’es subretot pas d’actualitat de largar la presa per l’ombra.
Gerard TAUTIL